ایده اجرای بزرگترین طرح انتقال آب از سرشاخه های رودخانه کارون موسوم به «بهشت آباد» اگر چه از اوایل دهه ۸۰ مطرح شد، اما در سال های اخیر با افزایش مصارف کشاورزی و صنعت در استانهای مرکزی کشور با شدت بیشتری از سوی نمایندگان و مدیران اصفهان پیگیری شده و دولت نیز این پروژه را تصویب کرده است.
طرح بهشتآباد با وجود مخالفت برخی از کارشناسان، مسئولان، نمایندگان و مهمتر از همه افکار عمومی مردم استانهای خوزستان و چهارمحال و بختیاری، با فشار مسئولان و نمایندگان استانهای مرکز کشور، به ویژه اصفهان، شورای عالی آب تصویب و به مناسبت هفته دولت در سال ۱۳۹۰ طرح بهشت آبادتوسط وزارت نیرو کلنگ زنی شد.
این طرح در شرایطی تصویب شد که سازمان محیط زیست کشور در سال ۱۳۸۶ ومرکز پژوهش های کشور در سال ۱۳۸۷ در گزارشی به شماره ۸۹۳۵ و سازمان مدیریت منابع آب ایران به عنوان متولی آب کشور، به این طرح اشکالات و ایرادات فراوانی گرفتند و آن را تأیید نکردند.
تاکیدها و اصرارهای کارشناسی نشده و بدون تأمل درباره این پروژه نگرانیهایی بین مردم چهارمحال و بختیاری، خوزستان ایجاد کرده که این اقدام ناشیانه بارها مردم را جهت اعتراض مقابل استانداری کشانده و البته خوراکی برای رسانه های معانده شده است.
اجحاف دولت یازدهم در حق خوزستانی ها
سیدکریم حسینی رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان درگفتگو باخبرنگار هیاب اظهار داشت: در تصویب تخصیص ۳ هزار میلیارد تومان جهت انتقال آب چند نکته وجود دارد که باید به آن پرداخت، نخست اینکه تصویب این نامه توسط دولت، زمانی است که خوزستان با چالش های جدی آب، آبگرفتگی و شبکه فاضلاب مواجه است.
وی افزود: درحال حاضر بخش اعظمی از روستاها و شهر های خوزستان دچار تنش آب شرب هستند و در موضوعات آب کشاورزی، شبکه آبرسانی و فاضلاب با مشکلات جدی مواجه اند.
حسینی گفت: مسئولین وزارت نیرو اعلام کردند که در همین زمان ۱۰ شهر خوزستان دچار مشکلات حاد شبکه فاضلاب هستند و سایر شهرستانها نیز مشکل دارند چطور می شود در این شرایط ۳ هزار میلیارد جهت انتقال آب مصوب کرد، این اتفاقات علامت سوال بسیار بزرگی را در ذهن ایجاد می کند.
رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان با بیان اینکه تخصیص داده شده برای انتقال آب از بودجه حوادث غیرمترقبه پیشبینی شده است، عنوان کرد: آیا شهرهای مرکزی از نظر آب شرب دچار تنش هستند یا مشکلاتی که در اهواز، ماهشهر، بندر امام و سایر شهرستانها در خصوص آبگرفتگی ها رخداده نیازمند بودجه حوادث غیر مترقبه است.
نماینده مردم اهواز درمجلس اضافه کرد: آیا آبگرفتگی های اخیر خوزستان جزء حوادث مترقبه محسوب می شود یا پروژه انتقال آب که دولت به آن بودجه تخصیص داده است.
خوزستان محتاج تر از استان های دیگر
وی ادامه داد: پروژههای انتقال آب از سرچشمههای کارون، پیوست زیست محیطی ندارد و با ایرادهای کارشناسی مواجه است و حتی اشاره آقایان در این تصویب نامه مبنی بر کاهش تبعات اجتماعی، بهداشتی و امنیتی در بحث انتقال آب خیلی پررنگ تر از موضوع آبرسانی است.
حسینی بیان کرد: ما اعتقاد داریم استانهایی که در این تصویب نامه اسم برده شده است به آب شرب و کشاورزی نیاز ندارند و باتوجه به اینکه مبلغ تصویب شده از بودجه ۹۹ است خوزستان محتاج تر از همه استان ها برای جبران کمبود آب شرب و کشاورزی همچنین دیگر پروژه های بر زمین مانده است.
نماینده مجلس مردم اهواز، نگاه ویژه دولت به اصفهان را به دلیل وجود مدیران در کابینه دولت دانست و افزود:این نوع برخوردها را اجحاف در حق خوزستان می دانیم به ویژه عدم توجه و نگاه نسبت به وقایع اخیری که در بحث آبگرفتگی ها و مشکلات پس از آن، استان را گرفتار کرده است.
وی ادامه داد : هنگامی که به عنوان نماینده مردم اظهار میکنیم که نیاز به ترحم، دلسوزی و رفت و آمدهای بیحاصل نداریم به این دیلیل است که مردم میبینند این رفت و آمدها و سخنرانیها در زمان تقسیم بودجه عملی نمی شود.
آقایان پاسخگو باشند
حسینی گفت: باید آقایان پاسخگو باشند؛ دولتی که در طی این ۸ سال بدترین شیوه خدمات رسانی را به خوزستان داشته است و در اواخر دوره خود انتقال اب را مصوب می کند، جزء اجحاف و ظلم به خوزستان نام دیگری را روی آن نمیتوان گذاشت.
عبدالله ایزدپناه، نماینده مردم شهرستانهای ایذه و باغملک در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی رهیاب، اظهار داشت: سالیان سال است که انتقال آب از سرچشمه های کارون برای استان هایی مثل اصفهان، کرمان و یزد مطرح بوده وبخش اعظمی از این پروژه از سرشاخهها عملیاتی شده است.
وی افزود: امروز نیز می خواهند از کانال بهشت آباد، آب را انتقال دهند اما نمایندگان مجلس و بزرگان خوزستان اجازه چنین کاری را نمی دهند.
وی ادامه داد: درحال حاضر نیز در حال مذاکره با مسئولین دولتی هستیم؛ چرا که اقدام به انتقال آب کارون، تبعات سنگینی را برای استان رقم می زند.
ایزد پناه گفت: سخن نمایندگان خوزستان این است که پیش از انتقال آب، حق آبه کشاورزی، صنعت و آب شرب خوزستان بررسی شود و اگر آب مازادی وجود داشت، انتقال دهند.
وی افزود: بحث انتقال آب به بررسی کارشناسی میزان حق آبه خوزستان دارد لکن می دانیم که آب مازادی برای انتقال در خوزستان وجود ندارد.
نماینده مردم ایذه و باغملک ادامه داد: در تلاش هستیم که اجازه این کار را ندهیم اگرچه در بدنه دولت مدیرانی هستند که فشار بسیاری برای انجام انتقال آب می آورند ولی ما نمایندگان به طور جدی مانع این اقدام دولت شده و از حق مردم محروم خوزستان دفاع می کنیم.
وی افزود: کسانی تلاش می کنند منافع اصفهان به هرشکلی تامین شود اما حرف ما این است اگر آب مازاد وجود دارد انتقال دهند و در غیر این صورت الویت با خود خوزستان است.
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه خوزستان از نفت هیچ بهره ای نبرده و جزء استان های محروم است، کارون تنها امید مردم خوزستان است و می خواهند با انتقال آب آن، باز هم بی عدالتی کنند.
مجتبی یوسفی نماینده مردم اهواز در مجلس نیز درباره تخصیص بودجه جهت انتقال آب کارون در گفتگو باخبرنگار رهیاب گفت: باید پرسید: چرا درحالی که استانهای خوزستان، سیستان و بلوچستان و چهارمحال و بختیاری درگیر کمبود آب شرب هستند، پروژه انتقال آب تصویب می شود؟
وی افزود: پروژه عظیم انتقال آب کارون در حالی مطرح می شود که در خوزستان، شهرستان دهدز با تنها ۱۰ دقیقه فاصله از دریاچه چند میلیارد متر مکعبی آب، از داشتن آب شرب محروم است.
یوسفی عنوان کرد: در این ۶ ماهی که خدمتگزار مردم هستیم سعی کردیم صدای مردم را برسانیم و آخرین بار نیز در جلسه با سردار محمد رئیس قرارگاه خاتم درخواست کردیم این قرارگاه به عنوان مجری و نه کارفرما، پروژه انتقال آب را انجام ندهد چرا که مردم ما از این قرارگاه انتظار دیگری دارند.
نماینده مردم اهواز با بیان اینکه پیگیری این دست مسائل از وظایف ذاتی نمایندگان است اظهار داشت: در نطق خود به رئیسجمهور تذکر داده ام که چرا در شرایط کم آبی، فولاد مبارکه اصفهان را توسعه میدهند؟ این پیگیری ها جزء وظایف ما است.
وی بیان کرد: خوزستان جلگه ای بوده که در دوازده سال گذشته به دلیل نگاه های غیر کارشناسی و پروژه های انتقال آب، مشکلات متعددی در حوزه کشاورزی، ریزگردها، آب شرب و… در آن به وجود آمده است.
نماینده مردم اهواز گفت: دور از عدالت است که تعدادی از استانها مانند خوزستان، چهارمحال و بختیاری و سیستان و بلوچستان با مشکلات بسیاری از جمله نبود امکانات ابتدایی زندگی چون آب شرب سالم درگیر باشند و در جایی دیگر آن هم وسط کویر، توسعه صنایع آببر صورت بگیرد.
وی افزود: با این اقدام غیرکارشناسی هم اکوسیستم طبیعی کشور را بر هم خورده و هم در حق مردم آن منطقه ظلم می شود.
یوسفی بیان کرد: این مسائل نشان دهنده این است که در تصمیم گیریها، سیاستهای درستی اتخاذ نشده و طرح استیضاح وزیر را عملی خواهیم کرد.
وی گفت: البته باید گفته شود که بعضی از پروژه های انتقال آب از سرچشمه کارون در ادوار گذشته اتمام یافته و هم اکنون انتقال آب از طریق آنها در حال انجام است.
لازم است بدانید که بر اساس شاخص جمعیت و به علت کمبود آب شرب سالم بین استانهای کشور، ۲۰درصد بودجه آبرسانی برای آب شرب عشایر و ۸۰ درصد آن صرف آبرسانی شرب روستایی می شود.
با وجود اینکه هنوز بسیاری از مناطق خوزستان دچار بی آبی و افت فشار آب هستند، سفرهای پیاپی هیات دولت به خوزستان برای پروژه غدیر ادامه داشته و گفته می شود قرار است طرح دیگری برای انتقال آب به پروژه غدیر اضافه شود.
در یک حساب سرانگشتی واضح است خوزستان از لحاظ آب وضعیتی به مراتب بدتر از اصفهان دارد و حتی در تامین آب شرب مردمانش مشکل اساسی دارد؛ تا جایی که آیت الله حیدری نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان، وضعیت استان را جنگ زده توصیف می کند.
آیت الله حیدری می گوید: مردم خوزستان نزدیک سی سال است هنوز هم گرفتار آثار جنگ هستند و غیر از جنگ تحمیلی، جنگ دیگری به آنها تحمیل شده و آن جنگ با طبیعت و انتقال آب خوزستان است.
وی در ادامه با برشمردن آثار انتقال غیراصولی آب می گوید: ریزگردها، تعطیل شدن کشاورزی و خشکیده شدن زمینها بخشی از آثار تغییر غلط طبیعت در استان ماست و البته این موضوع مخصوص خوزستان نیست و همه کشور را در بر میگیرد.
وی افزود: دولت به جای اینکه به رهایی مردم اهواز و سایر شهرها از وضعیت بد آب و فاضلاب و ارتقاء خدمات رفاهی آنان توجه کند، بودجه های میلیاردی را برای انتقال آب از سرشاخههای کارون اختصاص میدهد.
این روزها، کمبود آب و وداع با کارون و هرآنچه وابسته به آن بود مثل ماهی های محلی، نخل ها و بعد خشک شدن پی درپی تالابها، سالهاست خوزستان را نشانه رفته تا جایی که از نویسندگان طنزو سیاسی، محیط زیستی، فرهنگی و از سلبریتی ها را مجاب می کرد جمله ای، گو فقط برای همدردی هم شده منتشر کنند.
روزگاری که وحشت از بی آبی برای خرمشهر و آبادان میان لوله های آب، با شور شدن آب شرب خود را نشان داده و باورکردنی نیست که برای خوزستانی با شهرت پر آب ترین استان کشور، زنگ خشکسالی زودتر از دیگر شهرها به صدا درآید.